تایماز نیوز / مهران محمدی: دیار دارالارشاد اردبیل بار دیگر همچون سال‌های گذشته و بر پایه سنت‌های دیرین، خود را برای برگزاری آئین‌های ماه محرم آماده می‌کند، بی شک عاشقان حسینی در استان اردبیل به دلیل پیشگامی در برگزاری مراسم‌ها و عزاداری‌های محرم زبانزد عام و خاص هستند.

از چند هفته قبل مردم اردبیل با برگزاری ایام مسلمیه، محافل مذهبی و هیئت‌های حسینی مراسم‌های پیشواز را برگزار می‌کنند و نوای شبانه حزن و اندوه از مساجد و حسینیه‌ها به گوش می‌رسد تا با برگزاری مراسم‌های طشت‌گذاری در مساجد بزرگ اردبیل در روزهای پایانی ماه ذی‌الحجه، رسماً آئین‌ها و مراسم‌های ماه محرم آغاز شود.

هرچند در ۲ سال گذشته به‌دلیل شیوع ویروس کرونا و به منظور رعایت پروتکل‌های بهداشتی در اجرای برخی آئین‌های سنتی وقفه ایجاد شد، اما امسال با فروکش کردن قابل توجه بیماری کرونا نسبت به سالهای قبل، با تاکید بر رعایت موازین بهداشتی امید می‌رود مراسم‌های ماه محرم به شکل مطلوبی برگزار شود.

آئین باشکوه استقبال از «ماه محرم» در اردبیل

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان اردبیل در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: نوزدهمین آئین استقبال از «ماه محرم» با همکاری شورای شهر و شهرداری و هیئت‌النور اردبیل در مسجد «اعظم» برگزار شد.

حجت‌الاسلام قاسم جعفرزاده تصریح کرد: در این آئین در کنار مداحی و نوحه‌سرایی، تجلیل و تکریم از پیرغلامان حسینی اردبیل را داشتیم تا بتوانیم از زحمات چندین ساله آنها در بارگاه حسینی تجلیل و تکریم کنیم.

وی گفت: در این آئین که با معنویت و حال و هوای ورود به ماه محرم با نوحه و عزا همراه بود، عزاداران اباعبدالله‌الحسین (ع) در ورود به ماه محرم اقامه عزا کرده و همراه با کاروان حسینی نوحه‌سرایی کرده و بر سر و سینه خود زدند.

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان اردبیل بزرگترین افتخار پایتخت حسینیت را برگزاری عزای شایسته همراه با معنویت و شور و شعور حسینی عنوان کرد و افزود: مردم پایتخت حسینیت در برپایی عزای سیدالشهدا (ع) و یاران باوفایش سنگ تمام می‌گذارند و قطعاً امسال نسبت به سال‌های گذشته این عزاداری‌ها با فهم و عقلانیت و شعور بالا انجام خواهد شد.

حجت‌الاسلام جعفرزاده خاطرنشان کرد: مداحان، نوحه‌سرایان، خطبا و دست‌اندرکاران این آئین‌های مردمی تلاش‌شان بر این است تا انتقال‌دهنده پیام راستین نهضت سیدالشهدا (ع) باشند تا به دور از شکل ظاهری، محتوای غنی این فرهنگ ارزشمند به نسل‌های آینده منتقل شود.

وی در بخش دیگری از سخنان خود اضافه کرد: از روز چهارشنبه نیز با طشت‌گذاری مسجد جامع اردبیل که آئین سنتی و محلی این دیار است، به صورت رسمی عزاداری‌ها آغاز خواهد شد تا در سایر مساجد، حسینیه‌ها، تکایا و امامزاده‌ها نیز شاهد برگزاری آئین طشت‌گذاری تا اول ماه محرم باشیم.

امامزاده‌های اردبیل میزبان ویژه برنامه‌های «ماه محرم»

حجت‌الاسلام مهدی ستوده، مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان اردبیل در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: عزاداری در اردبیل به صورت نمادین از روز شهادت مسلم‌بن عقیل شروع شده و اردبیلی‌ها میزبان ماه محرم و صفر خواهند بود و تمامی امامزاده‌های اردبیل در ماه محرم میزبان عزاداران بوده و ویژه برنامه‌های این ماه در این اماکن برگزار می‌شود.

وی با اشاره به اینکه همچون سال‌های گذشته برنامه‌های سنتی ویژه محرم در محلات مختلف اردبیل برگزار خواهد شد، تصریح کرد: محلات ۱۳ گانه نیز در ایام محرم با عزاداری با اخلاص خود در مکان‌های تعیین شده، در سوگ سید و سالار شهیدان شرکت خواهند کرد.

مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان اردبیل با اشاره به اینکه این برنامه‌ها به صورت زنده از مرکز افق پخش خواهد شد، گفت: علاوه بر برنامه‌های عزاداری، همه روزه برنامه‌های فرهنگی و قرآن در شب عاشورا نیز در این شبکه پخش می‌شود.

حجت‌الاسلام ستوده با بیان اینکه در ۲ سال اخیر و با شیوع کرونا برگزاری برنامه‌های ماه محرم به شکل ویژه و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برگزار شد، افزود: امسال شاهد برگزاری مراسم‌های روضه‌خوانی در ایام محرم و استقبال از دستجات و زائران خواهیم بود.

وی در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد: برنامه‌های نشاط معنوی و اوقات فراغت تابستان در بقاع و امامزاده‌ها و با حضور روحانیون در حال اجرا است که ارائه مشاوره خانواده برای جوانان، پاسخگویی به مسائل شرعی، تبیین احکام و… در ایام محرم نیز جریان خواهد داشت.

حجت‌الاسلام ستوده از برگزاری سوگواره عاشورایی در ماه محرم‌الحرام و صفر در اردبیل خبر داد و اضافه کرد: این برنامه‌ها در تمامی امامزادگان اردبیل با برنامه‌ریزی منسجم و مدون اجرایی می‌شود.

وی بیان کرد: تمام امامزادگان در مرکز و شهرستان‌ها میزبان عزاداران و تعزیه امام حسین (ع) به عنوان قطب فرهنگی آماده میزبانی از عزاداران حسینی هستند.

مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان اردبیل ادامه داد: در امامزاده سید صدرالدین، امامزاده صالح، امامزاده سید عبدالعزیز نیار، امامزاده میرزاده خانم، امامزاده حلیمه خاتون میرصالح و… شاهد حضور دستجات عزاداری و هیئت‌های عاشورایی خواهیم بود.

آغاز مراسم‌ها با طشت گذاری در اردبیل

اولین آئین مربوط به طشت‌گذاری ها، طبق روال سال‌های گذشته در ۲۶ ذی‌الحجه انجام می‌شود. این مراسم امسال روز سه شنبه ۴ مرداد بعد از نماز مغرب و عشا در حسینیه متبرکه اوچ دکان با حضور دسته‌ها، سینه زنان ابراهیم آباد و سینه زنان طوی و زنجیر زنان اوچ دکان برگزار می‌شود.

در ۲۷ ذی الحجه نیز بعد از نماز ظهر و عصر، طشت‌گذاری مسجد جامع اردبیل با حضور زنجیر زنان کوچه اسلامی، سینه زنان داشچیلار، سینه زنان اوچ دکان، زنجیر زنان اوچ دکان، سینه زنان محله طوی و زنجیر زنان محله نواب صفوی برگزار می‌شود.

اما در ۲۸ ذی الحجه و بعد از نماز ظهر و عصر، طشت گذاری مسجد اعظم اردبیل با حضور زنجیر زنان محله عالی قاپو، زنجیر زنان محله سرچشمه و زنجیر زنان محله گازران برگزار می‌شود و پس از این مساجد و حسینیه‌های سایر محلات در سراسر استان برنامه‌های طشت گذاری خود را برپا می‌کنند.

ترتیب حضور دسته‌های عزاداری در مسیر سنتی بازار اردبیل

با برگزاری مراسم‌های طشت‌گذاری از دوم ماه محرم، دسته‌های عزاداری مراسم عزاداری خود در بازار اردبیل را تا روز تاسوعا و عاشورا ادامه می‌دهند. طبق رسوم گذشته، محلات ۶ گانه با محلات تابعه خود به عزاداری در بازار اردبیل و مقابل مسجد جامع می‌پردازند.

ترتیب عزاداری محلات اردبیل در مسیر سنتی بازار به این شکل یکشنبه ۹ مرداد ۱۴۰۱ مصادف با دوم محرم الحرام مسجد محله گازران (اونچی میدان) و مساجد شعبه تابعه، دوشنبه ۱۰ مرداد ۱۴۰۱ مصادف با سوم محرم الحرام مسجد سرچشمه و مساجد شعبه تابعه، سه شنبه ۱۱ مرداد ۱۴۰۱ مصادف با چهارم محرم الحرام مسجد محله عالی قاپو (دروازه) و مساجد شعبه تابعه، چهارشنبه ۱۲ مرداد ۱۴۰۱ مصادف با پنجم محرم الحرام مسجد پیرعبدالملک و مساجد شعبه تابعه، پنج شنبه ۱۳ مرداد ۱۴۰۱ مصادف با ششم محرم الحرام مسجد محله اوچ دکان و مساجد شعبه تابعه و شنبه ۱۵ مرداد ۱۴۰۱ مصادف با هشتم محرم الحرام مسجد محله طوی (تاوار) و مساجد شعبه تابعه است.

مداحان مشهور اردبیل در کدام مساجد برنامه اجرا می‌کنند؟

به سبب آوازه و نام نیک مداحان اردبیلی بسیاری از آنان طرفداران زیادی پایتخت کشور دارند. آذری‌های مقیم تهران و بسیاری از غیر آذری‌ها هم به دنبال گمشده خود در صدای ملکوتی مداحان اردبیلی هستند. امسال هم نادر جوادی، شهروز اردبیلی، داود علیزاده، جعفر ایمان نژاد، حسن یحیوی، طاهر قلندری، محمدباقر تمدنی، اصغر رضوان پور، شهروز حبیبی، صدیف، ودود نجارباشی و جاوید کرمی در مساجد و حسینیه‌های معروف تهران به اجرای مداحی می‌پردازند.

برنامه اصلی برخی مداحان مشهور اردبیل در مساجد و حسینیه‌ها به این ترتیب سیدمحمد عاملی سینه زنان محله طوی، عبداله داداشی زنجیر نان محله سرچشمه، مصطفی محمدی سینه زنان محله ابراهیم آباد، بابک مهرنیا زنجیر زنان محله اوچ دکان، عادل مجیدی سینه زنان محله اوچ دکان، اتابک عبدالهی زنجیر زنان محله نواب صفوی، بهروز سرباز زنجیر زنان محله پیرعبدالملک، علی بندوی زنجیر زنان محله عالی قاپو، رامین خصم افکن زنجیر زنان محله گازران، بهنام سیفی محله صاحب الزمان خواهد بود.

همچنین مداحان جلیل عطایی در مسجد محله آقا کاظم، بهلول داداشی در هیئت زیارت عاشورا، افشین بابک در جمع زنجیرزنان محله محمدیه، حجت پروین فر در محفل سینه زنان محله محمدیه، میثم افتخاری در جمع زنجیر زنان حسینیه میرزاده خانم، بهروز سیفی در هیئت سینه زنان حسینیه میرزاده خانم، رضا القانی در محفل سینه زنان محله تازه شهر، محمدرضا امامی در جمع زنجیر زنان محله تازه شهر، فرهاد امیری‌لر در بین سینه زنان محله معجز، سعید ایزدی منش در هیئت زنجیر نان محله کرد احمد، سید کاظم سیدی در بین زنجیر زنان محله باغمیشه، سعید نژادی در محفل سینه زنان محله باغمیشه، میرنادر در محله علیه، علی سعادتی در بین زنجیر زنان محله منصوریه، پیمان جعفری در محله یعقوبیه، یاسر خاک پور در بین سینه زنان محله ججین، مهدی شوقی در جمع زنجیر زنان محله کوچه اسلامی، محسن سیفی نیا بین سینه زنان داشچیلار و امیرمحمد قاسمی در مسجد حضرت ابوالفضل العباس (ع) شهرک سبلان مدیحه‌سرایی خواهند کرد.